Poëzie Live

Awater.LIVE, Rotterdam: v/h Van Gennep, 6 juni 2024

Aan de vooravond van de 54^e editie van Poetry International Festival presenteerde Poëzietijdschrift Awater het zomernummer in boekhandel v/h Van Gennep. Hoofdredacteur Myrte Leffring sprak daar met vertaler Liesbeth Huijer die werk van Sigbjørn Skåden, de eerste Sami-dichter ooit op het festival, vertaalde, en met Astrid Lampe, een van de festivaldichters.

Tekst en foto's: Liliane Waaners

Sigbjørn Skåden dicht zowel in het Sami als in het Noors – al is hij volgens vertaler Liesbeth Huijer vanaf nu van plan alleen nog proza te schrijven. Beide talen kunnen gezien worden als zijn moedertaal. Als Skåden zijn eigen teksten van de ene in de andere taal overzet, ontstaan in zijn ogen twee originelen. Twee versies van dezelfde tekst. Hij spreekt dan, volgens Liesbeth Huijer, niet van vertalen en vertalingen.



De ‘Notities’ die in het zomernummer van Awater staan, schreef Skåden voor een project met kunstenaars waarbij de inventiviteit van de Sami het onderwerp was. De teksten zijn bedoeld om voor te dragen: ‘Skåden is een podiumkunstenaar’. ‘Maakt het dat extra lastig om zijn teksten naar het Nederlands te vertalen’, wil Myrte Leffring van Liesbeth Huijer weten. ‘Je moet er gewoon voor zorgen dat ze lekker bekken. Dus ik lees ze tijdens het vertalen hardop voor. En als ik tijdens het voorlezen vastloop, verander ik mijn vertaling. Mijn “versprekingen” krijgen dan een plaats in de vertalingen.’

‘Notitie 21’

‘Ik was de koppen op z’n Samisch af,’ zegt hij.
‘Hoe dan?’ vraagt de antropoloog.
‘Het zit ‘m in de pols,’ zegt hij.  ‘Maar voor wie niet zo
bekend is met de Samische cultuur kan het lijken alsof ik
het op precies dezelfde manier doe als iedereen.

Luister hier naar het hele gesprek, inclusief de voordracht van Skådens poëzie in het Noors en het Nederlands door vertaler Liesbeth Huijer.

Van P.C. Hooftprijs-laureaat Astrid Lampe verscheen recent de bundel Zachte landing op leeuwenpootjes. Hoewel ze probeert te vermijden om het over haar werk te hebben, is ze tijdens Awater.LIVE meer dan bereid om Myrte Leffring te woord te staan. Over haar bezwaren tegen close reading van haar poëzie zegt ze, naar aanleiding het interpreteren van een van haar gedichten door Rob Schouten in Awater onder andere: ‘Ik vind het allemaal best natuurlijk, maar het analytisch lezen heeft voor mij iets problematisch. Wanneer ik of anderen mijn gedichten lezen, kunnen het steeds andere interpretaties zijn. Dat vind ik het mooie van poëzie, dat het niet zomaar geduid kan worden, maar dat je een ruimte binnentreedt, die nog geëxploreerd kan worden. Iedereen neemt zichzelf daarin mee en wat mensen graag willen, is dat ze daar de dichter zelf aantreffen. Daar heb ik enorm veel moeite mee.’

‘Hoe lees jij? Lees je een bundel achter elkaar uit?’ Astrid Lampe: ‘Ik kan sowieso niet achter elkaar door lezen. Ik neem de tijd voor een aantal bundels. Ik vind het fijn om steeds een gedicht eruit te halen. Een gedicht heel rustig hardop te lezen. Soms lees ik door. Ik vind muzikaliteit en abstractie heel belangrijk. Ik vind het minder prettig als het verhaal de boventoon voert. Het gaat mij om de sfeer, de ruimte. Ik wil niet hoeven nadenken. Als je een gedicht laat klinken, merk je dat het steeds meer ruimte kan innemen, en dat mensen niet zo gewend zijn om die ruimte werkelijk te betreden en een gedicht daarom graag vanuit een buitenkant benaderen en mij heel veel vragen gaan stellen.’

Luister hier naar het gesprek met Astrid Lampe.

Luister hier naar de voordracht van de gedichten uit de bundel Zachte landing op leeuwenpootjes.