Poëzie Live

Dewi de Nijs Bik en Hannah van Binsbergen

Zij zijn allebei ongeveer even oud: Dewi de Nijs Bik (1990) en Hannah van Binsbergen (1993) en horen dus eigenlijk tot dezelfde generatie dichters. Toch wist Dewi de Nijs Bik onmiddellijk dat ze Hannah van Binsbergen wilde interviewen voor de rubriek waarin een debutant zijn/haar/diens voorbeeld interviewt. Zelf interviewde Hannah van Binsbergen, die in 2016 debuteerde met Kwaad gesternte, in deze rubriek ooit haar voorbeeld Alfred Schaffer. ‘Hij vertegenwoordigde een bepaald soort poëzie die buiten de mainstreampoëzie in Nederland viel. Poëzie die zich door de taal en door het assembleren onderscheidde.’ Zou zij nu een voorbeeld moeten kiezen, dan zou ze Nachoem Wijnberg interviewen. Zeker op basis van wat hij in zijn nieuwe bundel Hoe het werkt doet: een poging wagen om uit te zoeken hoe poëzie schrijven en esthetische ervaringen werken.

De twee kennen elkaar goed: Hannah van Binsbergen las met Dewi de Nijs Bik mee tijdens het schrijven van haar debuut Indolente. Dat Dewi de Nijs Bik met poëzie debuteert lag niet voor de hand: ‘Ik zou afstuderen met proza, maar tijdens mijn studie bleek ik poëzie nodig te hebben om onderzoek te doen naar fundamentele vragen.’ Dat resulteerde in de bundel Indolente, een bundel waarvan de titel - al in een vroeg stadium vaststond, maar waarvan de invulling in de loop der tijd regelmatig veranderde. ‘Indolent’ – het woord betekent letterlijk lusteloos, traag, onverschillig – ‘wordt regelmatig gebruikt als stereotypering van tot slaaf gemaakten en Indische mensen, en daar wilde ik aan voorbij denken. Aanvankelijk zocht ik de oplossing in de taal, in het talig beschrijven van de dingen, maar daarna ben ik veel meer gaan zoeken naar een andere collectieve taal dan taal die uitsluit.’



Ook in de poëzie van Hannah van Binsbergen – die overigens ook werkte aan een roman toen de bundel Kokanje zich aandiende: ‘ook dat was een gevolg van de vragen die de roman waar ik aan werkte opriep’ – is taal meer dan alleen het materiaal waarmee een dichter werkt. Hannah van Binsbergen schrijft geëngageerde poëzie, waarbij het werk zich niet zozeer engageert met een probleem, maar de dichter met een politieke beweging. In haar geval de socialistische beweging. Hannah van Binsbergen maakt een onderscheid tussen poëzie die ideologisch genoemd wordt (de zogenaamde politieke poëzie) en die poëzie die ideologisch is (poëzie waarin het dagelijks leven wordt afgebeeld, terwijl de poëzie en daarmee ook lezer, zich er niet van bewust zijn dat er een laag van die werkelijkheid is, die bepaald wordt door mensen die er hun beroep van maken ervoor te zorgen dat de werkelijk op een bepaalde manier aan je verschijnt). 



Hanneke van Eijken

Hanneke van Eijken trad recent toe tot de redactie van Awater. Zij is een van de vijf dichters – de anderen zijn: Anne Louïse van den Dool, Anna Enquist, Erik Lindner en Daniël Vis - die in het najaarsnummer met een gedicht – in haar geval drie gedichten – reageren op poëzie van Gerrit Kouwenaar. Kouwenaar, die dit jaar honderd geworden zou zijn.



Zij koos voor het gedicht ‘wat niet weet…’, een gedicht over de stilte die aan gebeurtenissen voorafgaat, ´het moment vlak voordat er geluid is´.